Toegankelijke websites voor iedereen

Vormen van beperkingen

Er zijn meerdere onzichtbare beperkingen. Voornamelijk cognitieve beperkingen blijven onopgemerkt en onderbelicht. Bij deze beperkingen is vaak het verwerken en onthouden van informatie een grote uitdaging. Maar ook kunnen spraak, gehoor en begrip beïnvloed worden. Enkele vormen van cognitieve beperkingen zijn:

• Neurodiversiteit, breinen die informatie op een andere manier verwerken. Denk hierbij aan ADHD of Autisme Spectrum Stoornis.

• Dementie, een aandoening die geheugenverlies en verminderde cognitieve functies veroorzaakt.

• Leerachterstanden, aandoeningen die het lerend vermogen belemmeren, waardoor de cognitieve functies vaak ook verminderd zijn.

• Dyslexie, een stoornis die het tekstverwerken moeilijker maakt.
• Niet aangeboren hersenletsel, door een ongeluk of beroerte is er schade ontstaan aan de hersenen. Hierdoor kan de concentratie en het geheugen verminderen.
  
  

Het hebben van een cognitieve beperking betekent niet dat deze gebruikers ziek, dom of minderwaardig zijn. Hun hersenen werken op een iets andere manier dan die van de meeste mensen. Dit kan uitdagingen veroorzaken, maar juist ook waardevolle bijdragen leveren door hun anders functioneren.

Naast bovengenoemde aandoeningen kunnen tijdelijke situaties ook je cognitieve vaardigheid beperken. Zo kan stress, vermoeidheid of overbelasting invloed hebben op je informatieverwerking. Dit zorgt ervoor dat je door bepaalde situaties dezelfde obstakels kan ervaren als iemand met een bepaalde diagnose. Herkenbaar?

Onzichtbare uitdagingen

Mensen met cognitieve beperkingen hebben vaak moeite met lastige taal, onduidelijke navigatie en gebrek aan structuur. Daarnaast is het onthouden of verwerken van informatie vaak een uitdaging, wat kan leiden tot frustratie of het vermijden van een website of taak.

Ook hebben ze een verminderde prikkelverwerking, waardoor ze sneller overprikkeld raken door bijvoorbeeld felle kleuren. Tot slot ervaren deze gebruikers ook uitdagingen omtrent focus en concentratie en zijn ze dus sneller afgeleid. Een drukke, chaotische interface met veel flashy kleuren en knipperende animaties zou het voor deze gebruikers erg lastig maken om te concentreren en de juiste informatie te vinden.

Zichtbare verbetering

Om diverse gebruikers zo goed mogelijk te ondersteunen is het belangrijk om overmatige cognitieve belasting te vermijden.

Hoe kun je de toegankelijkheid voor mensen met een cognitieve beperking verbeteren?

1. Duidelijke teksten

Zorg ervoor dat teksten makkelijk te begrijpen zijn, door ze in duidelijke taal op B1 niveau te schrijven. Zorg er daarnaast ook voor dat de teksten en alinea’s niet te lang worden, of over de hele breedte van de pagina lopen. Houd ze kort en bondig, zodat gebruikers de content makkelijk kunnen scannen.

2. Consistentie en structuur

Behoud consistentie door terugkerende componenten visueel hetzelfde te maken. Behoud ook de consistentie in de plaatsing, door ze standaard op dezelfde plek te tonen.

Daarbij is het hanteren van een voorspelbare navigatiestructuur ook een manier om gebruikers de website makkelijker te laten gebruiken.

3. Visuele rust

Om te voorkomen dat gebruikers helemaal overweldigd worden door jouw website is het van belang om visuele rust te behouden. Gebruik bijvoorbeeld geen flitsende neon kleuren, maar hou het neutraal en overzichtelijk.

4. Begrijpelijk

Speciaal voor deze gebruikersgroep is het belangrijk dat de website begrijpelijk is. Laat belangrijke informatie bijvoorbeeld niet afhangen van een experimenteel visuele en kleurrijke weergave, maar plaats dit als platte tekst.

Hetzelfde geldt voor iconen, gebruikers met een mentale beperking zullen niet altijd het verband kunnen leggen tussen een icoon en de functie ervan. Zorg er daarom voor dat iconen altijd samen met een label gebruikt worden. 

5. Geheugen

Veel gebruikers met mentale beperkingen hebben moeite met het onthouden van informatie. Zorg er daarom voor dat een gebruiker hier niet van afhankelijk is bij het gebruiken van je website. Laat gebruikers bijvoorbeeld hun wachtwoord kopiëren.

Wetgeving

Nog een reden om meer rekening te houden met toegankelijkheid is de aankomende toegankelijkheidswetgeving die vanaf juni 2025 ingaat. Het uitgangspunt van deze wet zijn de Web Content Accessibility Guidelines, die een houvast zijn om een goede toegankelijkheid en gebruikerservaring te garanderen.

Deze wet en regels gaan ervoor zorgen dat gebruikers met fysieke of cognitieve beperkingen, en alles daar tussenin, ook goed gebruik kunnen maken van digitale producten.

Voor iedereen

Digitale toegankelijkheid is niet alleen voor gebruikers met beperkingen. Door rekening te houden met cognitieve beperkingen zal je merken dat je website toegankelijker wordt voor iedereen. Daarbij zorgt het niet alleen voor een betere gebruikerservaring, maar ook voor dat meer mensen toegang hebben tot jouw website en de informatie.

En onthoud, je website hoeft niet in een keer toegankelijk te zijn, maar elke stap telt!